OPLEIDING SYSTEEMSPECIALIST

Een tweejarige opleiding op master-niveau voor de hbo-opgeleide hulpverlener die zich wil specialiseren op het gebied van complexe relationele problematiek binnen sociale systemen zoals echtparen, (samengestelde) gezinnen, pleeg- en adoptiegezinnen en families met ernstige psychosociale of psychiatrische problematiek. De student wordt bekwaam in de verschillende systeemtheoretische stromingen, communicatiewetenschappen, heeft kennis van psychopathologie en ontwikkelingspsychologie en bio-energetica. Geleerd wordt deze kennis te integreren met de theorieën van het lichaams- en ervaringsgericht werken.
In de opleiding leert de student niet alleen systeemtherapeutisch te werken, maar staat vooral het eigen maken van de systemische visie centraal.

Voor aanmelden klik hier

De systeemspecialist richt zich op de onderlinge relaties/verhoudingen en de contexten waarin wij ons tot onszelf en tot elkaar verhouden. De context is bepalend voor hoe ervaren wordt wat er binnen die relaties plaatsvindt. Binnen de contexten krijgen probleemgedrag en pathologie betekenis. De systeemspecialist is vaardig in het creëren van nieuwe contexten waarin ruimte komt om nieuwe betekenissen te kunnen vinden voor wat als problemen ervaren worden.

De inzet van de systeemspecialist is er op gericht om het systeem zodanig tot veranderen te bewegen, dat er een nieuw evenwicht kan ontstaan.

Wat doet de systeemspecialist?
De systeemspecialist:

  • Spreekt vitale krachten (humor, agressie en seksualiteit) in de mens aan vanuit het idee dat ieder mens deugt. Hierdoor wordt de integriteit van de mens versterkt.
  • Richt zich op gezondheid en de mens in zijn context waarmee een positief en duurzaam effect op het sociaal functioneren wordt bereikt.
  • Legt het verband tussen gesproken taal en de taal van het lichaam. Via het lichaam voelen we nuances aan nog voordat we er woorden voor hebben.
  • Versterkt het evenwicht van het denken en het voelen, middels ervaringsgerichte interventies. Het versterken van de balans tussen denken en voelen vergroot het zelfbewustzijn en daarmee het zelfvertrouwen en de zelfwaardering.
  • Zoekt naar de betekenis van problemen binnen de relatie. Problemen worden als communicatie beschouwd, waarmee nabijheid in de relatie vergroot wordt
  • Expliciteert de verschillen in de betrekkingen waardoor verdieping in de relatie wordt versterkt en de intimiteit toeneemt.
  • Versterkt het vermogen om in verbinding met de ander autonoom te zijn en daaraan vrijheid in nabijheid te ervaren. Een goede agressieregulatie is hierbij noodzakelijk om goed te kunnen positioneren en de afstand en nabijheid te reguleren.
  • Ziet crisis als een noodzakelijke voorwaarde om verandering/ groei in de relatie te bereiken.
  • Streeft duurzame veranderingen na door innerlijke intenties bij de klant aan te spreken waardoor veranderingskeuzes vanuit de klant zelf worden gemaakt.

De kerncompetenties van de systeemspecialist:
De systeemspecialist:

  • Beschikt over een academisch kennisniveau van de systeemtheorie en communicatiewetenschappen en heeft kennis van de psychopathologie, ontwikkelingspsychologie, bio-energetica en het lichaamsgericht en ervaringsgericht werken. Hij/zij weet deze kennis met elkaar te verbinden en is lenig in het toepassen van deze kennis in complexe sociale verhoudingen en contexten

  • Is in staat om vanuit een metavisie een systeemprobleem te analyseren en werkhypothesen te formuleren

  • Is vaardig in het creëren van nieuwe contexten waarin ruimte komt om nieuwe betekenissen te kunnen vinden voor wat als problemen ervaren wordt

  • Lost het probleem van de klant niet op. Ook heeft het geen oordeel over de oplossing die de klanten “moeten” kiezen. De systeemspecialist weet in vastgelopen sociale situaties beweging te creëren zodat er ruimte komt voor keuzes tot verandering/ ontwikkeling

  • Bewerkstelligt duurzame veranderingsprocessen door de klant in beweging te zetten om zelf te leren zich tot problemen in het leven te verhouden en problemen op te lossen.

  • Kan zichzelf als therapeutisch instrument inzetten als onderdeel van het veranderingsproces

  • Kan zonder oordeel vanuit oprechte nieuwsgierigheid, verwondering, respect en vrij van oordelen dit proces van verandering begeleiden en daarin een vrije positie behouden

  • Heeft sympathie en empathie voor iedereen in het systeem en kan vanuit zijn bezieling in verbinding zijn (meervoudige partijdigheid)

  • Beschikt over authenticiteit in de ontmoeting met de klant

  • Kent een hoge mate van zelfreflectie. Een vermogen om de eigen gedachten, gevoelens en herinneringen tot onderwerp van overdenking te maken. Hiermee is een systeemspecialist in staat om processen die bewust en onbewust plaatsvinden binnen de eigen psyche, te doorgronden en te herkennen

  • Spreekt vitale krachten (humor, agressie en seksualiteit) in de mens aan vanuit het idee dat ieder mens deugt. Hierdoor wordt de integriteit van de mens versterkt.

Waar is de systeemspecialist inzetbaar?
De systeemspecialist wordt ingezet in situaties waarbij verstoorde verhoudingen in relaties leiden tot verwijdering, conflicten, gedragsproblemen, klachten of ziekten en vice versa. Binnen de jeugdzorg en jeugdbescherming betekent dit een concrete inzet wanneer in de opvoeding problemen ontstaan tussen ouders en kinderen.

Omdat de systeemspecialist deskundig is op het gebied van alle denkbare relaties, kan hij/zij ook ingezet worden in de hulpverlening aan volwassenen wanneer problemen of ziekte de partnerrelatie verstoren en in de ouderenzorg wanneer er sprake is van levensfaseproblematiek.

De opleiding
De opleiding tot systeemspecialist is voor hulpverleners die zich (verder) willen bekwamen in het gebruikmaken van en zich richten op de relaties die we met onszelf en de ander hebben.  De hulpverlener beschikt over minimaal hbo-denkniveau en is werkzaam in de hulpverlening/agogische beroepen of de GGZ.
De opleiding duurt twee jaar.
De opleidingsdagen worden, rekening houdend met de landelijke vakantiespreiding, gemiddeld om de week gegeven. De opleidingsdagen worden gekenmerkt door een afwisselend aanbod van theorie en interactief en ervaringsgericht leren (Leren door doen!).
(Zelf)reflectie op hetgeen in de praktijk is geëxperimenteerd, heeft een belangrijke plek in de opleiding.

In het eerste jaar verwerft de deelnemer de basale vakkennis van het systeemspecialistisch denken en leert vaardigheden in het toepassen hiervan in de praktijk. De deelnemer leert gebruik te maken van ervaringsgerichte interventies.
In het tweede jaar wordt gebouwd op de basis die gelegd is, waarbij de verworven kennis en vaardigheden toegepast worden in complexe sociale situaties. (o.a. samengestelde gezinnen, bij huiselijk geweld, trauma enz.).
In beide leerjaren staat de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemer en zijn systeemspecialistische vaardigheden in de praktijk centraal.

Visie op leren
Binnen het systeemspecialistisch werken, staat lichaamsgericht en ervaringsgericht werken centraal. De systeemspecialistische visie gaat uit van het holistisch mensmodel, waarin  de mens als één geheel wordt gezien. waarbij lichamelijke, psychologische, sociale, en spirituele facetten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en elkaar wederzijds beïnvloeden. Het menselijk bestaan is een lijfelijk bestaan waarin het lichamelijke en geestelijke een ondeelbare eenheid vormen. Mensen communiceren altijd, en kunnen niet niet communiceren communicatietheorie Watzlawick). Wat wij voelen wordt door ons lichaam geuit nog voor wij ons hiervan bewust zijn en onder woorden kunnen brengen wat wij voelen, of wij dit nu willen of niet (bio-energetica). Lichamelijke klachten en psychopathologische verschijnselen kunnen zo verstaan worden als in het lichaam opgeslagen ervaringen en gestolde verhalen waarover het lichaam vertelt. Het lichaam spreekt de mond vooruit!

Het lichaam is niet alleen een “spreekbuis” van uitingen die goed “gelezen” moet worden, maar is ook in staat om ervaringen op te doen en deze op te slaan in het geheugen van het lichaam. Zoals het lichaam vaak onbewust uiting geeft aan de binnenwereld van ieder, zo kan het ook (onbewust) leren van  lichamelijke ervaringen.
In deze opleiding leert de deelnemer zowel de lichaamstaal en- signalen te lezen en te verstaan en met lichaamsgerichte interventies het ervaringsgericht leren te stimuleren. Omdat relaties worden bepaald door wat er op betrekkingsniveau gecommuniceerd wordt, loopt het lichaamsgericht werken en ervaringsgericht leren van de systeemspecialist in spé, als een rode draad door de opleiding.

In de opleiding zal er voortdurend een cyclus zijn waarbij de leerstof  (theoretisch en ervaringsgericht) aangereikt wordt en je aan de hand hiervan op ontdekkingstocht gaat door te experimenteren en ervaren in oefensituaties en in de praktijk. Vervolgens geeft de reflectie hierop betekenis en verinnerlijking.

Supervisie
De persoonlijke eigenschappen van de systeemspecialist zijn doorslaggevend voor de therapieresultaten. Omdat de systeemspecialist zich voortdurend dynamisch beweegt op het persoonlijke en interpersoonlijke terrein en zelf het “gereedschap” is, is zelfkennis en bewust zijn van de oorsprong van het eigen handelen noodzakelijk.
In de opleiding wordt verband gelegd tussen de opgedane kennis en de kwaliteiten van de deelnemer. Gedurende de supervisie wordt gereflecteerd op kennis, vaardigheden en de eigen socialisatie.

Om de vertaling van theorie naar praktijk te kunnen maken wordt gebruik gemaakt van “het leerhuismodel” waarin  zo veel als mogelijk met cliënten en een “reflectingteam” gewerkt wordt. De echte praktijk als leerplaats.

Filosofie
Om goed te kunnen reflecteren op ons handelen is bezinning nodig op de vraag “waarom wij vinden wat wij vinden” en hoe deze ideevormingen ons handelen in de praktijk bepalen. De filosofie helpt ons daarbij. Aansluitend bij de thema’s die in de opleiding aan de orde komen een module filosofie gegeven. Thema’s die aan de orde komen zijn: Familie en relaties, identiteit, waarheid en wetenschap, seksualiteit, rouw en verlies,  agressie en geweld, leren en veranderen.

Afsluiting van de opleiding
De opleiding wordt afgerond door het schrijven van een thesis en door een presentatie naar aanleiding van de thesis. Ook het schrijven van reflectieverslagen, filosofische blogs behoort tot de exameneisen.

Aanwezigheidsplicht.
Wij hanteren een fysieke aanwezigheidsplicht van 100%.
Bij een aangetoonde gegronde afwezigheid zal de student inhaalopdrachten krijgen betreffende de in de gemiste les behandelde literatuur en ervaringsgerichte oefeningen. Dit bestaat uit een samenvatting van de in de lesdag behandelde literatuur  en al dan niet in samenwerking met een student die wel op de lesdag aanwezig was, oefenen van de ervaringsgerichte oefeningen. De student geeft op de eerstvolgende lesdag een presentatie van de gemiste stof. Dit geldt voor zowel de theorie als de praktische toepassing hiervan.

In geval van langdurige afwezigheid (maximaal 4 aaneengesloten lesdagen) ivm ziekte of zwangerschapsverlof, zal er een gesprek plaatsvinden en worden er in overleg afspraken gemaakt op welke manier de gemiste lesstof ingehaald kan worden. In het uiterste geval kan besloten worden de opleiding te stoppen als inhalen niet mogelijk blijkt.
De NKS zal alles in het werk stellen om studenten zoveel mogelijk te kunnen laten participeren aan de opleidingsdagen. Zo zijn er bijvoorbeeld voorzieningen aanwezig om te kolven na bevallingsverlof.

Literatuur:
De basisliteratuur voor de opleiding:

Savenije, A. Handboek systeemtherapie,  ISBN 9789058982575
Olthof, J. Handboek narratieve psychotherapie, theorie en praktijk, ISBN 9789083310602
White, M. Narratieve therapie in de praktijk, ISBN 9789079729036
Olthof, J. De mens als verhaal. ISBN 90352 1483 8 / 9789083 310626
Peter Rober, Samen in therapie, ISBN 90 334 5103 4
Paul Hendrickx, Linne de Loof, René Knip, An van Herck en Wilma van Klaveren Handboek Contextuele hulpverlening ISBN 978946401828-8
Johnson Sue, Houd me vast. ISBN 9789021565231
Schnarch, D. Passionate Marriage, W.W.Norton, New York, 2009, ISBN 9780393334272
Prof. Dr. Bessel van der Kolk, Trauma sporen, ISBN 9789463160315
Peter A. Levine, De stem van je lichaam, ISBN 9789069639741
Luc Swinnen, activeer je nervus vagus, ISBN 9789401476256
Berry Collewijn, Tango van de ikken ISBN 9789462720893
Lowen Alexander, Bio Energetica, ISBN 9063252749

De opleiders:

  • M.J. Ririhena-Sturm, geregistreerd systeemspecialist, werkzaam binnen de SGGZ, ervaren in jeugdhulpverlening in gedwongen en vrijwillig kader, SKJ geregistreerd.
  • C. Woortman, systeemtherapeut en ervaren in de jeugdhulpverlening in gedwongen en vrijwillig kader.
  • R. Meza, geregistreerd systeemspecialist, eigenaar praktijk interactie, ervaren in jeugdhulpverlening in vrijwillig en gedwongen kader, SKJ geregistreerd

Gastdocent:

  • Dhr.  drs. J. Krijger, psycholoog BSc en filosoof MSc

Accreditatie
De opleiding is geaccrediteerd door Registerplein beroepsgroepen GGZ-agogen, maatschappelijk werk, psychodiagnostisch werkenden, sociaal agogen, sociaal werker, Register vaktherapie.

Erkenning
T&C systeemtherapeuten is geregistreerd bij het CRKBO.

Toelatingseisen
De deelnemer heeft minimaal een erkend HBO diploma in de agogische beroepen en is werkzaam binnen de hulpverlening. Daarnaast heeft de deelnemer kennis van de psychopathologie en ontwikkelingspsychologie.

Kosten
De kosten voor de tweejarige opleiding tot systeemspecialist zijn € 8000,-. Op aanvraag is een betalingsregeling mogelijk. Na de aanmelding ontvangt u de gegevens van de opleiding en een nota. Deelname wordt mogelijk op basis van volgorde van binnenkomst van betaling.
Boeken voor de opleiding worden door de deelnemer zelf aangeschaft. Kosten bedragen ongeveer € 450,- in totaal.

Aanmelding
U kunt zich aanmelden door het aanmeldingsformulier in te vullen, die samen met een pasfoto en kopie van het diploma te mailen naar nks@systeemspecialist.com.

Opleidingsdata
De opleidingsdag is om de week gepland op een vaste weekdag, rekening houdend met de landelijke schoolvakanties.

Voor opleidingsdata januari 2024

Locatie
IKOS Houten; Beusichemsetuin 5, 3994 PC Houten

Meer informatie
Voor meer informatie over de opleiding kunt u contact opnemen met nks@systeemspecialist.com